Μέχρι πρόσφατα στην ιστορία της ανθρωπότητας ένα τέτοιο χρώμα όπως το μπλε, απλά δεν υπήρχε. Δεν υπάρχει λέξη που να ορίζει αυτό το χρώμα σε αρχαίες γλώσσες όπως η ελληνική, η κινεζική, η ιαπωνική, η εβραϊκή. Όχι μόνο δεν υπάρχει καμία λέξη, υπάρχουν στοιχεία ότι οι αρχαίοι άνθρωποι δεν είδαν αυτό το χρώμα καθόλου.
Πώς γνωρίζουμε ότι δεν υπάρχει αρκετό μπλε χρώμα;
Όλα ξεκίνησαν με αρχαία έργα. Στην Οδύσσεια, ο Όμηρος συγκρίνει το χρώμα της θάλασσας με το χρώμα του σκοτεινού κρασιού, αλλά γιατί δεν το αναφέρει μπλε ή πράσινο;
Το 1858, ένας επιστήμονας William Gladstone παρατήρησε ότι αυτή δεν είναι η μόνη περίεργη περιγραφή του χρώματος σε αυτό το έργο. Ο Όμηρος περιγράφει επίσης τις λεπτομέρειες των ενδυμάτων, των όπλων, των πανοπλιών, των χαρακτηριστικών του προσώπου, των ζώων και των χρωμάτων, τα οποία αποδίδει σε πολλά πράγματα, εξαιρετικά περίεργα. Για παράδειγμα, ο σίδηρος και τα πρόβατα είναι βιολετί, και το μέλι είναι πράσινο.
Ο Γκλάντστοουν αποφάσισε να υπολογίσει πόσες φορές υπάρχει αναφορά στα λουλούδια στην Οδύσσεια. Μαύρο περίπου 200 φορές, λευκό περίπου 100, κόκκινο 15 φορές, και κίτρινο και πράσινο λιγότερο από 10 φορές.
Στη συνέχεια άρχισε να μελετά άλλα αρχαία ελληνικά έργα και παρατήρησε μια ενδιαφέρουσα κανονικότητα: πουθενά δεν αναφέρθηκε το μπλε χρώμα. Δεν υπάρχει καν ιδέες για αυτό. Φαίνεται ότι οι Έλληνες έζησαν σε ένα σκοτεινό και λασπωμένο κόσμο, χωρίς φωτεινά χρώματα. Υπήρχαν μόνο λευκό, μαύρο και έγχρωμο μέταλλο με σπάνιες εγκλείσεις κόκκινου και κίτρινου χρώματος.
Ο Gladstone πρότεινε ότι ήταν κοινό χαρακτηριστικό εγγενές μόνο στους Έλληνες, αλλά ο φιλόλογος Lazarus Geiger συνέχισε το έργο του και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι αυτό ισχύει και για άλλους αρχαίους πολιτισμούς.
Σπούδασε τα Ισλανδικά σάγια, το Κοράνι, την αρχαία κινεζική ιστορία και την εβραϊκή έκδοση της Βίβλου. Εδώ, για παράδειγμα, αυτό που έγραψε για τους Hindu Vedic ύμνους:
Αυτοί οι ύμνοι αποτελούνται από περισσότερες από 10 χιλιάδες γραμμές, όπου πολλές φορές υπάρχει περιγραφή των ουρανών. Σχεδόν τίποτα δεν περιγράφεται πιο συχνά από τον ουρανό. Ο ήλιος, τα ηλιοβασιλέματα, τη μέρα και τη νύχτα, τα σύννεφα και τα φώτα και πολλά άλλα. Αλλά υπάρχει ένα πράγμα που δεν μπορεί να μάθει από αυτές τις περιγραφές. Αυτό είναι που ο ουρανός είναι μπλε.
Λάζαρος Γκέιγκερ
Στην αρχαιότητα δεν υπήρχε μπλε χρώμα, δεν διαφέρει από πράσινες και σκοτεινές αποχρώσεις.
Στη συνέχεια ο Geiger άρχισε να σκάβει περαιτέρω και να ανακαλύψει πότε εμφανίστηκε το μπλε χρώμα. Και αποκάλυψε ένα άλλο ενδιαφέρον σχέδιο. Σε κάθε γλώσσα, υπήρχαν οι πρώτοι ορισμοί για σκούρες και ανοιχτές αποχρώσεις, και στη συνέχεια εμφανίστηκε η λέξη “κόκκινο” – το χρώμα του αίματος και του κρασιού, αλλά μόνο τότε το κίτρινο και το πράσινο. Και στο τέλος, πολλά χρόνια αργότερα, τελικά εμφανίστηκε μπλε.
Η μόνη αρχαία κουλτούρα που διακρίνει το μπλε χρώμα ήταν η αιγυπτιακή. Οι Αιγύπτιοι είχαν ακόμη ένα μπλε χρώμα.
Εάν το νομίζετε, τότε το μπλε δεν είναι τόσο στη φύση. Υπάρχει, βεβαίως, ο ουρανός. Αλλά είναι πραγματικά μπλε; Όπως βλέπουμε από τα έργα του Γκέιγκερ, ακόμη και τα ιερά γραπτά, τα οποία συχνά περιγράφουν τον ουρανό, δεν το βλέπουν κατ ‘ανάγκη ως τέτοια.
Ένας ερευνητής, Guy Deutscher, συγγραφέας του βιβλίου “Μέσα από τον καθρέφτη της γλώσσας”, διεξήγαγε ένα περίεργο πείραμα. Ήξερε ότι ένα από τα πρώτα ερωτήματα που έθεσαν πολλά παιδιά είναι: “Γιατί είναι το μπλε του ουρανού;”. Έτσι, έθεσε την κόρη του, προσπαθώντας να μην περιγράψει το χρώμα του ουρανού σ ‘αυτόν, και κάποτε ρώτησε το χρώμα που βλέπει όταν κοιτάζει τον ουρανό.
Το κορίτσι δεν μπόρεσε να απαντήσει. Ο ουρανός ήταν για πρώτη φορά άχρωμο. Τότε αποφάσισε ότι ήταν λευκό. Και μόνο μετά από κάποιο χρονικό διάστημα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ήταν μπλε.
Το μπλε χρώμα δεν ήταν το πρώτο γι ‘αυτήν, το οποίο είδε. Ήταν ο τελευταίος.
Μπορούν οι άνθρωποι να δουν χρώματα που δεν έχουν ακόμα ορισμό;
Η απάντηση σε αυτή την ερώτηση είναι δύσκολο να δοθεί, διότι δεν ξέρουμε τι συνέβη στο κεφάλι του Όμηρου όταν περιέγραψε τη θάλασσα του σκούρου κρασιού και των μωβ προβάτων. Αλλά γνωρίζουμε ότι οι αρχαίοι Έλληνες και εκπρόσωποι άλλων αρχαίων πολιτισμών είχαν την ίδια βιολογική δομή και την ικανότητα να αντιλαμβάνονται τα χρώματα, ακριβώς όπως είμαστε μαζί σας.
Αλλά μπορείτε πραγματικά να δείτε τι δεν έχει περιγραφεί ακόμα;
Ο επιστήμονας Julie Davidoff (Jules Davidoff) ταξίδεψε ειδικά στη Ναμίμπια για να μάθει. Εκεί διεξήγαγε ένα πείραμα στην τοπική φυλή Himba, η οποία μιλάει μια γλώσσα όπου δεν υπάρχει ορισμός του μπλε και δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ μπλε και πράσινου.
Τους έδειξε έναν κύκλο με 11 πράσινα τετράγωνα και ένα μπλε. Τα μέλη της φυλής δεν μπόρεσαν να δείξουν ποια ήταν διαφορετική.
Αλλά το πρόβατο έχει περισσότερες λέξεις που περιγράφουν το πράσινο χρώμα στο αποθεματικό από ό, τι είμαστε. Όταν κοίταξαν έναν κύκλο πράσινων τετραγώνων, όπου το ένα ήταν λίγο σκιά, το έδειξαν αμέσως.
Μπορείτε να το κάνετε;
Για τους περισσότερους από εμάς είναι δύσκολο.
Εδώ είναι, ένα άλλο τετράγωνο.
Julie Davidoff κατέληξε στο συμπέρασμα ότι χωρίς τη λέξη που προσδιορίζει το χρώμα, με κανένα τρόπο να το εντοπίσει, είναι πολύ δύσκολο να παρατηρήσετε κάποια διαφορά, αν και τα μάτια μας να τους αντιληφθεί σωματικά.
Έτσι, πριν το μπλε χρώμα γίνει ένα κοινό πρότυπο, οι άνθρωποι θα μπορούσαν να το δουν, αλλά δεν κατάλαβαν τι είδαν.
Αποδεικνύεται ότι τα νέα χρώματα εμφανίζονται σταδιακά στον κόσμο μας. Στην πραγματικότητα (δεν υπάρχουν ήδη στη φύση), απλά με την πάροδο του χρόνου οι άνθρωποι αναπτύσσουν τη δυνατότητα να τις δουν και να τις διακρίνουν.
Αναρωτιέμαι αν βλέπετε κάτι τώρα που άλλοι δεν βλέπουν ακόμα; Και αυτό πραγματικά υπάρχει;
